فواید کوهنوردی

چرا کوهنوردی میکنیم؟

این مقاله شامل 4 بخش میباشد:

• چرا ورزش کوهنوردی را انتخاب میکنیم؟
• خواص ورزش کوهنوردی برای جسم انسان
• خواص ورزش کوهنوردی برای روح و ذهن
• فلسفه مهم کوهنوردی
• جمله هایی از بزرگان در رابطه با کوهنوردی و چرا کوهنوردی میکنیم

1-  چرا ورزش کوهنوردی را انتخاب میکنیم؟

بارها از کسانی که به ورزش کوهنوردی علاقه دارند این سوال پرسیده می  شود که در بین این همه رشته ورزشی چرا کوهنوردی را انتخاب کردید؟ و تحمل این همه سختی ارزشی هم دارد ؟

    سوالی که خودم هم اوایل جوابی برای آن نداشتم ! اما با شرکت در برنامه ها و هم نشینی با اعضای گروه پاسخ آن را یافتم. کوهنوردی علاوه بر تاثیرات مفیدی که بر جسم دارد نوعی تفریح و خودسازی نیز محسوب می شود. کوهنوردان به مکان هایی می روند که پای بسیاری از انسان ها به آنجا نرسیده، مکان هایی بکر و دست نخورده و خالی از زباله ها و آلودگی ها و دغدغه های شهری.
شما در کوه آرامش از دست رفته تان را می یابید، کوه باعث تزکیه نفس می شود. آدم را خود ساخته می کند. کوه یعنی زندگی کوچک، در کوه هدفی مشخص را داری٬ باید از میان مشکلات و پستی ها و بلندی ها عبور کنی و بعد به قله برسی.

    وقتی که در شرایط سختی کوهنوردی می کنید قدر ِزندگی را می دانید، کوهنوردی تنها ورزشی است که در آن رقیب ندارید و تنها رقیب شما سختی ها و نا امیدی هاست که باید زیر پا له شان کنید.به قول دوستی کوهنورد  ، مشکلات را کوه نمی کند.

   وقتی به قله می رسی می بینی همه ی خستگی ها، یک دفعه از بین می رود، انگار که تازه متولد شده باشی و این جاست که حتی سختی ها هم برایت خاطره ای خوش می شود…. و می گویی : بله  ، تحمل این همه مشکلات ارزشش را داشت.

  این ورزش نسبت به ورزش‌های دیگر تفاوت‌هایی دارد که مهم‌ترین آنها دور بودن از چشم مردم و رفاقت به جای رقابت است. ورزش کوهنوردی به صورت اصیل آن همیشه به دور از چشم تماشاگران و تشویق آنها بوده است. هیچ وقت در پایان کوهنوردی دست یکی را بالا و دیگری را پایین نمی‌برند. بنابراین جایی برای خود نمایی نمی‌ماند. در این ورزش کسی پای دیگری را قلم نمی‌کند، تنه نمی‌زند. اینجا بدون داور و سوت و زنگ، هیچکس خطا نمی‌کند و همه به یکدیگر خسته نباشید می‌گویند. بدون هیچ دیدار و آشنایی قبلی همه با هم رفیق‌اند و سر سفره یکدیگر می‌نشینند. کمک به در راه ماندگان و سرما زدگان اصلی ، پذیرفته شده است، نشان دادن راه و هشدار دادن ِخطر، یک عادت است.
به کسی که هیچ‌گاه او را ندیده‌ای و شاید در آینده هم هیچ گاه او را نبینی کمک می‌کنی چرا که کوه چنین ایجاب می‌کند. پس گزاف نیست اگر بگوییم کوهنوردی مدرسه اخلاق است. از نظر کسانی که عادت دارند زیبایی برف را از پشت شیشه و از کنار بخاری تماشا کنند، کوهنوردی نوعی دیوانگی است، آخر برای چه کسی این همه راه برود، بار به دوش بکشد، با دستان کِرِخ شده و تن سرمازده  ، ساعت‌ها درون چادر یا جان‌پناه، بلرزد، بی‌خوابی و کوفتگی را تحمل کند، سرانجام خسته و تشنه و گرسنه خود را به بالای کوه برساند و به پایین برگردد!؟ کسی که هیچ‌گاه لذت رسیدن به قله را نچشیده، کسی که تن به طبیعت نسپرده و با آن انس و الفت پیدا نکرده، حق دارد چنین بیاندیشد.

2)خواص ورزش کوهنوردی برای جسم انسان

کوهنوردی دارای خواص نامحدود و بسیار زیادی برای جسم و بدن انسان میباشد که دانستن این خواص به تنهایی میتواند انگیزه هر فردی را برای انجام این ورزش هیجان انگیز صد برابر کند.

در نگاه اول ، شاید پیاده روی و کوه نوردی با وجود اینکه ۲ کلمه ی جداگانه هستند ، تنها یک فرم از تمرین و فعالیت را در ذهن شما شکل دهد. شما فکرمی کنید : ” شاید کفشی که می پوشیم و یا مناظری که در هر یک از آن ها می بینیم با یکدیگر تفاوت داشته باشد ، اما مکانیک پایین تنه ی هر دو فعالیت با یکدیگر مشابه است ! “

این فکر کاملا اشتباه است و باید به شما بگوییم که این دو فعالیت به طور اساسی با یکدیگر تفاوت دارند . تحقیقات نشان داده است که مفاصل ، قلب و عضله های شما در هنگام کوه نوردی به شکل متمایزی نسبت به یک گشت و گذار روزانه و سبک عمل می کنند

زمانی که روی یک سطح هموار در حال قدم زدن هستید ، بدن شما در حال انجام دادن فعالیت درونی به نام “پویایی منفعل” ( Passive Dynamic ) است “. این جمله را دانیل فریس ، پروفسور مهندسی و بیومکانیک از داشنگاه فلوریدا گفته است . قدم های بلند شما درست مانند نوسان و تاب خوردن آونگ می باشد . در حقیقت بخاطر وجود نیروی جاذبه و نیروی جنبشی ، اگر من فقط شروع کننده ی نوسان آونگی باشم ، این آونگ بدون نیاز به هیچ انرژی دیگر برای مدت زیادی در حال عقب و جلو رفتن می باشد .

تحقیقات نشان می دهد :

درست مانند یک آونگ ، قدم برداشتن در سطح هموار نیز ، نیازمند انرژی کمتری از سوی شماست . اما زمانی که روی یک سطح ناهموار و شیب دار ( منظورمان دقیقا محیط های است که در طبیعت ، ساحل های شنی و یا در دیگر قسمت های طبعیت به آن بر می خورید ) قدم بر می دارید ، انرژی زیادی از بدنتان تلف می شود . ضربان قلب و متابولیسم شما بالاتر می رود و شما کالری بیشتری را می سوزانید .

پروفسور فریس طی تحقیقاتی در دانشگاه میشیگان به این نتیجه رسیده اند که در حقیقت ، کوه نوردی در طبیعیت و محیط های ناهموار، میزان انرژی مصرفی بدن شما را نسبت به یک قدم زدن ساده در محیط های هموار ۲۸ % افزایش می دهد . متفاوت بودن شیب و دامنه هایی محیط های کوهستانی که زمان کوهنوردی به آن بر می خورید نیز انرژی بیشتری را نسبت به زمین های هموار و مسطح پیاده روی، طلب می کند. در واقع ، مسیر های سربالایی ، سر پایینی و فرعی نیازمند یک تغییر ظریف و کوچک در کش آمدن و یا کوتاه شدن عضله های پای شما می باشند . این تغییرات ظریف میزان انرژی که در محیط های ناهموار تلف می کنید را بسیار افزایش می دهند.

اما فواید کوه نوردی بیشتر از سوزاندن کالری بدن است :

گشت و گذار در محیط های ناهموار ، چه کوهنوردی و یا دویدن در مسیر های سخت ، عضله های بیشتری را نسبت به محیط های هموار و مسطح به کار می گیرد. فریس در این رابطه می گوید : شما در حقیقت در حال تمرین دادن و قوی کردن عضله هایی در لگن ، زانو و مچ پای خود هستید که معمولا از آن استفاده ای نمی کردید .

پروفسور فریس طی تحقیقاتی در دانشگاه میشیگان به این نتیجه رسیده اند که در حقیقت ، کوه نوردی در طبیعیت و محیط های ناهموار، میزان انرژی مصرفی بدن شما را نسبت به یک قدم زدن ساده در محیط های هموار ۲۸ % افزایش می دهد . متفاوت بودن شیب و دامنه هایی محیط های کوهستانی که زمان کوهنوردی به آن بر می خورید نیز انرژی بیشتری را نسبت به زمین های هموار و مسطح پیاده روی، طلب می کند. در واقع ، مسیر های سربالایی ، سر پایینی و فرعی نیازمند یک تغییر ظریف و کوچک در کش آمدن و یا کوتاه شدن عضله های پای شما می باشند . این تغییرات ظریف میزان انرژی که در محیط های ناهموار تلف می کنید را بسیار افزایش می دهند.

اما فواید کوهنوردی بیشتر از سوزاندن کالری بدن است :

گشت و گذار در محیط های ناهموار ، چه کوهنوردی و یا دویدن در مسیر های سخت ، عضله های بیشتری را نسبت به محیط های هموار و مسطح به کار می گیرد. فریس در این رابطه می گوید : شما در حقیقت در حال تمرین دادن و قوی کردن عضله هایی در لگن ، زانو و مچ پای خود هستید که معمولا از آن استفاده ای نمی کردید

استفاده کردن از این عضلات بدن که اغلب نادیده گرفته شده اند ، تعادل و ثبات شما را افزایش می دهد و همین باعث می شود از سقوط شما جلوگیری شود . همچنین استفاده از این عضلات خطر ریسک آسیب پذیری دیگر عضلات شما که به طور مکرر از آن استفاده می کردید مثل پاشنه ، درد ها لگن و … که پیامد پیاده روی های مکرر در محیط های هموار و یا دویدن است را کاهش می دهد .

3)خواص ورزش کوهنوردی برای روح و ذهن

کوهنوردی خواص بسیاری برای جسم و روح انسان دارد. و میتواند از بیماری هایی مانند افسردگی ، آلزایمر ، پریشانی بیخوابی و … جلوگیری کند.

همانطور که گشت و گذار و فعالیت های ورزشی مختلف، فیزیک بدن شما را به شکل های متفاوتی می سازد ، منظره ، صدا و حتی بو و رایحه ی هر محیطی، عملیات شیمیایی مشابهی را در مغز شما انجام می دهد . یک تحقیق که در سال ۲۰۱۵ در دانشگاه استنفورد انجام شد ، نشان می دهد که که گشت و گذار در طبیعت و کوهنوردی ، فعالیت بخش های مغزی که دانشمندان آن را مرتبط به بیماری های روانی دانسته اند، آرام و بی تاثیر می کند .

همچنین گشت و گذار در طبیعیت، گرایش مغز شما را به ” فکر و خیال کردن ” کاهش می دهد . دانشمندان از این افکار با کلمه ی ” Ruminate ” یاد می کنند و آن را مجموعه ای از افکار منفی و الگو های متمرکز می نامند که رابطه ی مستقیمی با اضطراب و افسردگی دارند. شواهد مستندی وجود دارد که برای شهرنشین ها و کسانی که درحومه های شهری زندگی می کنند ، تجربه ی طبیعیت و گشت و گذار در آن ، حالت روانی شما را بهتر و شما را از افسردگی و افکار منفی دور می دارد.

کوهنوردی شما را شادتر می کند

از جمله فواید کوهنوردی این است که  شما را از لحاظ ذهنی و جسمانی آماده می کند، آمادگی روحی، روانی و جسمانی از هر لحاظ باعث سلامتی بیشتر شما می شود.

• باعث بهبود ۵۰ درصدی استدلال های خلاقانه تان می شود.
• باعث می شود طبیعت را کشف کنید، و زمان بیشتری برای شناختن خودتان در اختیار داشته باشید.

هنگام کوهپیمایی یا کوهنوردی افکار منفی فراموش می شوند، خلق و خو بهبود پیدا کرده و با افزایش تولید هورمون های شادی آور استرس، اضطراب و افسردگی درمان می شوند. از دیگر فواید کوه پیمایی و کوهنوردی برای سلامتی روحی این است که باعث افزایش اعتماد به نفس، تقویت حافظه می شود.

فواید کوهنوردی | تقویت روابط تان با دوستان

در آخرین مورد از فواید این ورزش که سبب می شود بیشتر قدر کوهنوردی را بدانیم تقویت روابط با دوستان است. تعیین تاریخ های مقرر برای کوهنوردی می تواند باعث آشنایی شما با دوستان جدیدی شود، که در نتیجه باعث بهبود روابط اجتماعی و همچنین وضعیت روحی، روانی و شادی تان می شود.

4) فلسفه مهم کوهنوردی

ماجرا از روزی رقم خورد که قرار شد تا همراه گروه کوهنوردی «سلام همنورد» راهی استان سیستان و بلوچستان شویم و همراه 22 نفر دیگر که هفت نفر از آنان خانم بودند، بر فراز قله آتشفشانی 4050 متری تفتان بایستیم.

پیش از این که همراه دو نفر دیگر از هم‌قطاران ایسنایی به این استان سفر کنیم، بارها و بارها از دوستان و همکارانم این را شنیدیم که چرا این همه سختی و مشقت را تحمل می‌کنید؟ چه انگیزه‌ای شما را این چنین برای رفتن به این منطقه که شاید آبستن حوادث برایتان باشد بر می‌انگیزد؟ همین سوال‌ها موجب شد تا ذهنم در مسیر حرکت به این قله درگیر باشد؛ تا کمی به تفسیر صعود و فرهنگ کوهنوردی فکر کنم.

البته رسیدن به پاسخ این پرسش‌ها که شاید برای کسانی که حتا صبح‌ها نیز اراده کنار زدن پتو و بیرون آمدن از رخت خواب گرم و نرمشان را ندارند، کمی دشوار و ناشدنی باشد. چون اصولا این دسته از مردم که کوهنوردی نمی‌کنند، نمی‌توانند آن را به عنوان یک فعالیت یا ورزش فکری قلمداد کنند. از همین رو آنچه که برای روشن شدن اصل کوهنوردی باید بیان شود، بیشتر جنبه تجربی و حس لذت گُنگی را خواهد داشت که درک می‌شود اما نمی‌توان به شکل کامل آن را توضیح داد.

بنابراین برای تفسیر فلسفه کوهنوردی به ناچار باید به تعمیم برخی از انگاره‌ها و صفات درونی هر کوهنورد رجوع کنیم. چراکه ممکن است هر یک از کوهنوردان، درکی متفاوت از کوه و طبیعت داشته باشند. اما آنچه در میان همه کوه رو ها مشترک به نظر می‌رسد این است که اغلب کوهنوردان چه حرفه‌ای یا مبتدی بیشترین لذت را زمانی از کوه می‌برند که دو یا سه روز از انجامش گذشته باشد. البته پیمایش مسیر کوهنوردی و احساس قرابت با طبیعت خودش نیز به تنهایی حس خوشایند و فرح‌ناکی به انسان منتقل می‌کند.

ولی بی شک یک کوهنورد زمانی لذت رضایتمندانه یک صعود را درک خواهد کرد که مشقّت و دشواری ناشی از صعود پایان یافته باشد. این رضایت‌مندی در اصل همان کشش و جاذبه‌ای است که موجب می‌شود کوهنوردان بار دیگر برای صعودی دیگر – چه بسا دشوارتر- برنامه بریزند. چونکه پیامد لمس موفیقت‌ها و برفراز قله ایستادن همواره با ایجاد انگیزه و افزون شدن آن رابطه مستقیم دارد. ناگفته نماند که در همین راستا نیز دو نگرش وجود دارد؛ چون عده‌ای ممکن است گمان کنند «قله» مترادف نقطه پایان است و برخی هم این پندار را دارند که ایستادن بر فراز «قله» استعاره‌ای از انتهای بخش دشوار زندگی است.

با این حال، کوهنوردان به خوبی درک کرده‌اند که ورزش کوهنوردی حتی اگر جنبه ماجراجویانه یا چالش برانگیز داشته به تقویت جنبه‌های خوب شخصیت یک انسان کمک خواهد کرد. تا آنجا که حتی می‌توان مدعی شد «تکامل» یعنی «صعود» و «صعود» نیز یعنی همان «تکامل» که ابعاد شخصیتی و جسمی ما انسان‌ها را برای برگزیدن روش‌های متعالی زندگی‌مان تقویت خواهد کرد.

اما در کوهنوردی جنبه دیگری هم نهفته است و آن مقوله «فرهنگ» است. باید یادآور شد که منظور از فرهنگ در کوهنوردی که بر پایه اصولی خاص بنا شده است، مترادف «اخلاق» است. کوهنوردی تنها رشته‌ای از ورزش است که «رقابت» در قاموس آن نمی‌گنجد. همین اصل هم موجب پویایی فکری، رفتاری، کلامی و عاطفی کوهنورد نسبت به یکدیگر و محیط شده است.

اخلاق یا فرهنگ کوهنوردی، ذهن انسان را آبستن این موضوع می‌کند که «من»، بر خویشتن تسلط دارم و باید بر اصولی که موجب یکپارچگی روابط انسان با خالق، انسان با همنوع، انسان با محیط است پایبند باشم. این هنجارها به تدریج در انسان تقویت می‌شود که نسبت به امور مختلف مسئولیت‌پذیر باشد و از خود محوری پرهیز کند و اجتماع پذیر باشد.

اگر به طور خلاصه بخواهیم مصداقی برای یکپارچگی راوابط سه گانه‌ای که اشاره شد بیاوریم، باید گفت: بیشتر کوهنوردان بر اصل شکرگزاری از نعمت‌ها خداوند توجه خاص دارند؛ چراکه به این نتیجه رسیده‌اند که قوه‌ای فراتر از هر چیز دیگری توانسته چنین منظره‌هایی را خلق کند و به آنها توان حرکت بدهد.

کوهنوردان نسبت به یکدیگر برابری را احساس می‌کنند و این یکسان بودن در همه ابعاد ارتباطی کوهنوردان سبب‌ساز ایستادن بر فراز قله خواهد شد.

فروش تخصصی تجهیزات کوهنوردی و کمپینگ به زودی در این فروشگاه

5)جمله هایی از بزرگان در رابطه با کوهنوردی و چرا کوهنوردی میکنیم

     “کوهنوردی ورزش ما نیست، باور ماست، زندگی ماست از نظر کسانیکه عادت دارند زیبایی برف را از پشت شیشه و از کنار بخاری تماشا کنند ، کوهنوردی نوعی دیوانگی است ، آخر برای چه کسی این همه راه برود ، بار به دوش بکشد ، با دستان کرخ شده و تن سرمازده ساعت ها درون چادر یا جانپناه ، بلرزد ، بی خوابی و کوفتگی را تحمل کند ، سرانجام خسته و تشنه و گرسنه خود را به بالای کوه برساند و به پایین برگردد ؟!

   کسی که هیچ گاه لذت رسیدن به قله را نچشیده ، کسی که تن به طبیعت نسپرده و با آن انس و الفت پیدا نکرده ، حق دارد چنین بیاندیشد.ما فاتحان خام فتحهای بی فایده نیستیم. حكایت ما، حكایت بازجستن روزگار وصل است. دراین دیرگاه دورماندن از اصل خویش، دراین هجوم تكنولوژی درد سر ساز وجنگ طلب. كوهنوردی عشق به طبیعت است. عشقی به پاكی چشمه سار، به سبزی جنگل، به نیلگونی دریا، به صلابت سنگ، به لطافت گل، به فروتنی خاك، به سپیدی برف، به توفندگی طوفان، به سبكی نسیم وبه سنگینی كوه.

     کوهنوردی یک روش زندگی است. روشی که در آن یک سیب بین همه اعضاء گروه تقسیم می شود.روشی که در آن قوی ترین عضو گروه به پای ضعیف ترین راه می رود. راهی که رقابت ندارد راهی که به رهروانش حقوق نمی دهند و ایشان را نیازی به سوت وکف مشوقان درقله نیست. ناجی بی منت یکدیگرند.گروه می سازنند تا دل جوانان به سنگ بند کنند تا به ننگ بند نشود .مزدشان معراج روح است و تشویقشان نوازش باد. قانونشان عشق است و قانون گذارشان معشوق. عشق به طبیعت، عشق به زندگی است و زندگی تجلی عشق است و مرگ آنجاست که عشق نیست.کوهنوردی عشق به طبیعت استو عشق به طبیعت، ورزش ما نیست، باور ماست، زندگی ماست. به راستی که کوهنوردی فقط ورزش نیست، کوهنوردی یک روش زندگی است.

(ادموند هیلاری  اولین صعود کننده اورست)

جورج مالوری کوهنورد پر آوازه انگلیسی و از پیشکسوتان صعود اورست در پاسخ به این پرسش که چرا به کوه می‌رود، پاسخ داده بود: چون قله آن بالا  است **